Nu weer vier weken verder kan ik zeggen dat het niet echt went. Als zorgverlener wil je echte zorg verlenen en niet als een callcenter iedere dag telefonisch je patiëntenlijst afwerken, thuis aan het kookeiland. Het valt niet mee! Al is klagen niet op zijn plaats en ook niet de bedoeling, het vergt aanpassing en verandering van gewoontes. Ik heb de afgelopen week vaak verzucht dat ik nu aan den lijve ondervind hoe moeilijk gedragsverandering is en nog moeilijker: gedragsbehoud. Neem nou alleen al het handen schudden, dat zit er zó ingebakken….
Welbevinden
Het is verdrietig voor veel patiënten, omdat zij die persoonlijke zorg echt nodig hebben voor hun lichamelijk en geestelijk welbevinden, maar het valt ook niet mee voor de zorgverlener. Ik heb namelijk ook mijn patiëntencontact nodig voor mijn geestelijk en lichamelijk welbevinden. Ik merk dat wij allemaal een beetje geprikkeld raken van het bespreken, regelen, plannen maken en inzetten van de maatregelen, hoe zeer we ook van het nut ervan doordrongen zijn en ons best doen ons er aan te houden. We drinken koffie in drie shifts en lunchen volgens een dagelijks roulerend schema om elkaar de ruimte te geven en de anderhalve meter te kunnen waarborgen. Zoom en beeldbellen hebben hun intrede gedaan en zorgen voor de noodzakelijke contacten onderling.
Opschalen. Maar hoe?
De COPD-patiënt valt door de omstandigheden tussen wal en schip: het is erg moeilijk om telefonisch een inschatting te maken hoe het nu echt gaat. Hoe benauwd is iemand? Zien en horen zijn toch essentieel verschillende zaken. En juist nu wil je de saturatie weten, longen kunnen luisteren of nog een keer inhalatie-instructie geven en bespreken. Voelen en zien hoe benauwd iemand nu echt is. Het opschalen van de spreekuren komt in zicht. Hoe gaan we dat doen? Plexiglas op ons bureau? Zoals in iedere winkel, supermarkt en tankstation? Geen optie, als ik een patiënt ga zien is persoonlijk contact nodig. Bloeddruk meten, saturatie meten, longen luisteren en glucose prikken: het gaat niet met plexiglas ertussen. Doe je dan een masker op en handschoenen aan? Het RIVM geeft aan: bij vluchtige contacten is geen bescherming nodig. Maar wat zijn vluchtige contacten? Hoe moet ik dat zien?
Loopneus
Een mooi voorbeeld van wat mij vorige week gebeurde: er stond een meneer in de wachtkamer. Deze meneer kwam voor een bloeddrukcontrole bij mij. In alle hectiek was hij niet afgebeld en stond keurig op de afgesproken tijd in de wachtkamer. Ik riep hem binnen; zo op het oog en bij navraag geen klachten. Geen hand, anderhalve meter afstand en keurig handalcohol gebruikt. Echter, nadat hij in de spreekkamer had plaatsgenomen en de bloeddrukmeter om zijn arm zat, zei hij dat het prima ging. Alleen wat last van een loopneus! Ik zat vlak bij hem en bedacht direct: hoe dan? Is dit vluchtig contact? Is dit corona? Geen idee. Hij heeft in mijn bijzijn niet gehoest, geniest en ik heb ook niet duidelijk kunnen merken dat er een loopneus was. Desondanks ben ik in contact geweest en is besmetting op deze manier niet te voorkomen. Na vertrek heb ik alles volgens protocol schoongemaakt en gedesinfecteerd.
Licht
Als we gaan opschalen gaat dit zeker een aantal keer per dag gebeuren. Is dit te voorkomen en moeten we dit ook? Het is heel moeilijk om met alle informatie die we dagelijks krijgen een eigen en vooral juiste invulling te geven binnen de zorg die we langzaam weer moeten gaan opstarten. Ik blijf desondanks positief, er is licht aan het eind van deze corona-tunnel. We moeten door en zullen ook hierin onze weg vinden, met vallen en opstaan. Het is een uitdaging die we niet vooraf konden bedenken en die we met zijn allen noodgedwongen aangaan. Op naar betere tijden en blijven zorgen voor onze medemensen, familie, collega’s en patiënten. Wij zijn er voor elkaar!
Sterkte allemaal, Adrie Schaap-de Jong, professional chronische zorg