Er zijn van die dagen dat het wel lijkt alsof het iedere dag feest is. Gezelligheid kent geen tijd en er komt geen eind aan de lekkere hapjes, de gezellige ontmoetingen en de vele afspraken. Nu vind ik dat er voor mij persoonlijk veel te vieren is. Ik bedenk mij bijna dagelijks dat ik dolgelukkig ben dat ik in Nederland woon, waar ik vrij over straat kan en er geen bommen over mijn hoofd vliegen. Ik heb geen tekort aan drinken en eten en heb een fijn bed om in te slapen. Dat zijn voor mij allemaal redenen om mijn leven per dag te vieren of in ieder geval even blij mee te zijn en mij te verwonderen. Hoe makkelijk is het om kritiek te hebben. Het vliegt ons vaak makkelijk uit de mond: meningen en uitspraken die (veelal) ongenuanceerd worden gegeven. Niet alleen door ons, maar ook op televisie, via X (Twitter), Tiktok, Instagram enzovoort. Wat heeft het voor zin om negatieve mening te ventileren? Wat levert het je op en wat doet het met onze samenleving?
Deceptie
Afgelopen weekend zat ik aan de keukentafel met vriendinnen van onze dochter en hun moeders. Dat doen we af en toe, gewoon gezellig met twee generaties tafelen en met elkaar praten. Niet zomaar zinloos gepraat hoor, we proberen echt serieuze onderwerpen op te pakken en daar met elkaar over te brainstormen. De zorg slaat mij om het hart als ik dan hoor en bemerk dat de jongere generatie (de dames zijn 29 jaar) erg druk is en soms moeite heeft om het geluksgevoel te ervaren. Er is zoveel drukte en vertier in hun jonge levens, dat ze een totale deceptie ervaren als er even ‘niets’ is. We probeerden daar met elkaar de vinger op te leggen.
Druk, druk, druk
Allemaal goede banen met een mooi inkomen, maar de huizen zijn duur en de eisen zijn hoog. Dus forse lasten, waardoor hard en veel werken nodig blijft, veel sporten, veel vrienden, veel sociale contacten en bezigheden, festivals, vakanties, weekendjes weg en nog veel meer wat ik al niet meer weet. Ik kan echt veel hebben kan ik je zeggen, maar dit vloog mij gewoon aan. Ik voelde verdriet en zorg. Wat is er gebeurd met ons mensen? Waar is het gevoel van eerste levensbehoeften gebleven? Waarom ervaren we dat alleen maar als we op vakantie gaan, naar een tiny house of gaan backpacken? Zo heerlijk die Aziatische landen, daar zijn de mensen eenvoudig en aardig. Ze hebben weinig, maar kunnen tevreden delen en de rust nemen om te leven. Hoe zijn wij dat kwijtgeraakt?
Stress!
Deze drukke en gezellige generatie ‘viert’ het leven, heeft moeite met keuzes maken en het idee dat er veel moet. Ook in de bedrijven worden targets opgevoerd en moeten deadlines behaald worden.
Het levert in mijn dagelijkse werk stress op, niet zozeer voor mijzelf, maar voor collega’s en praktijken om mij heen. Het is moeilijk om gemotiveerde mensen te vinden die willen werken in een drukke praktijk. De werkdruk neemt toe en we moeten voldoen aan allerlei eisen. We hebben te maken met ingewikkelde portalen en verificatiecoderingen. Het is af en toe niet meer bij te houden. Heel begrijpelijk als je al een druk leven hebt, dat je ook nog met bijvoorbeeld een gezin moet zien te combineren. Patiënten voelen de stress ook. Ze hebben te maken met telefooncentrales, wachttijden en verschillende zorgverleners. De generalistische arts van vroeger bestaat niet meer. Het is de tijd van aanmeldzuilen, wachtkamerschermen en digitaal aanmelden voor het laboratorium.
Verwonder je!
Waarom dit verhaal? Omdat wij met elkaar in de zorg voor onze chronische patiënt op de rem moeten trappen. Ga zitten en verwonder je, neem tijd voor de mens en luister, voel en begrijp.
Probeer staande te blijven in het zware weer van onze tijd, laat zien dat het ook ‘gewoon’ kan en dat minder goed genoeg kan zijn. Er is verbinding nodig, elkaar zien en begrijpen. Dan wordt al het andere bijzaak. Mensen die ziek zijn, hebben vaak maar één behoefte: Leren leven met die ziekte en goede zorg van de mensen om hen heen. Wat een feest dat jij en ik daar een schakel in mogen zijn. We hebben een prachtig vak en de belofte gedaan om goed voor ieder mens te zorgen en juiste hulp te bieden. Daarbij moeten we ons blijven realiseren dat ieder mens zelf verantwoordelijk is voor de eigen gezondheid. Respect is dan op zijn plaats. Hoe je daar mee omgaat, emotioneel en dagelijks in de praktijk, zijn mooie besprekingen tijdens intervisie. Kom niet in de knel met jezelf, maar zorg door goede dossiervorming en overleg met collega’s voor een rechtvaardig gevoel en juist optreden. Zo blijft iedereen in zijn waarde en heb je de schuld van de belofte, ooit gedaan, ingelost! Beloof dat je dit zult onthouden: Je bent dapperder dan je gelooft, sterker dan je denkt en slimmer dan je lijkt. Je bent goed!
Adrie Schaap-de Jong
Professional chronische zorg