Dat bewegen goed voor je is weet ik al heel lang. Vroeger als kind deden wij bijna alles lopend of op de fiets. Er was geen sprake van dat ik met de auto naar school gebracht werd. Ook niet toen ik later echt een eind moest fietsen naar de middelbare school. Bewegen was normaal, iedereen deed het en voor zover ik mij herinner hoefden we daar niet voor aangespoord te worden. Als ik een van mijn vriendinnen wilde bellen om iets af te spreken, zei mijn moeder steevast: loop er maar even heen. We gaan niet onnodig bellen. Televisiekijken was voor de woensdagmiddag of in het weekend. Sporten was normaal. Het klinkt Spartaans, maar zo voelde dat echt niet. Ik heb nog geen hekel aan bewegen en zal waar mogelijk wandelen of fietsen. Waar is het omslagpunt gekomen dat we letterlijk zijn vastgelopen?
Uitdaging
Want dat is gebeurd, bewegen is een uitdaging geworden. Het is een sluipend proces geweest, ik ben me er niet eens van bewust dat het ergens in de tijd is veranderd. We zitten in de auto, achter ons bureau, voor de televisie, achter de laptop en ga zo maar door. Nederland is een fietsland, maar dan wel hip op een fatbike of elektrisch. Daar wil ik de voordelen niet van onderschatten, er wordt meer en verder gefietst en voor het milieu is het beter dan iedere meter met de auto afleggen. Maar dat we nooit meer een keer ploeterend tegen de wind in kilometers maken doet wel afbreuk aan ons uithoudingsvermogen en onze conditie. En streelt het vooral ons ego om te kunnen zeggen: 50 kilometer gefietst gisteren! Ik beweeg niet echt op mijn elektrische fiets, het gaat bijna vanzelf, dus om te bewegen moet er toch echt meer gebeuren.
Bewustwording
Bewustwording is nodig om de kentering te maken, in het groot. De politiek staat er vol van, maar vooral ook in het klein. Beginnen bij jezelf en je omgeving. Zo hebben wij de afgelopen week twee praktijkfietsen aangeschaft, daar kunnen we visites in de buurt mee afleggen. Wij willen stimuleren dat onze medewerkers, tijdens lange werkdagen die vooral zittend worden doorgebracht, de kans krijgen te bewegen. IJmuiden is een mooi gebied om op de fiets patiënten te bezoeken. En wij als zorgverleners komen buiten en bewegen ons naar het doel toe. Enthousiast over deze aanwinst in de praktijk gaan we de paden op en de lanen in, zonder de auto daarvoor door de kleine straten te manoeuvreren.
Begin bij jezelf
Als je verandering wil genereren moet je beginnen bij jezelf; we hebben een voorbeeldfunctie. Als vader, moeder, opa, oma, maar ook als zorgverlener en collega. Maak elkaar enthousiast om te bewegen. Het is niet speciaal, maar heel gewoon. Vorige week heb ik vier dagen meegeleefd en genoten van 45.000 wandelaars, uit 35 verschillende landen die met elkaar de Vierdaagse van Nijmegen liepen, 50, 40 of 30 kilometer per dag. Als je daarnaar kijkt, of het zelf doet, word je ondanks zere voeten, spierpijn en vermoeidheid, gewoon superblij. Ik kan er over meepraten, ik heb zes keer de Vierdaagse van Nijmegen gelopen. Daar zie je dat écht bewegen een positieve vibe geeft. Als we met zijn allen weer in de mood komen van bewegen is de uitkomst dat er minder overgewicht, minder diabetes, minder hart- en vaatziekten en minder depressie zal zijn. En wie wil dat nou niet? Ik ga ervoor, naast alle diëten en lifestyle-goeroes, wil ik gewoon terug naar het oude normaal. Waar mogelijk, en dat is heel vaak, lopen, fietsen en bewegen! Als je daarnaast probeert om je gebalde vuist als uitgangspunt van de grootte van je maaltijd te nemen, dat eet je niet te veel en blijf je lichamelijk en geestelijk in balans!
Zo. Tijd om een stukje te gaan wandelen.
Adrie Schaap-de Jong, professional chronische zorg