De link tussen hart- en vaatziekten wordt door diabetespatiënten niet altijd gelegd. De Diabetesvereniging krijgt bijvoorbeeld weinig telefoontjes over dit onderwerp. Dat lijkt het gevolg van de focus op de glucosewaarden in de behandeling die de patiënt ervaart, denkt Barents. ‘De eerstelijns diabeteszorg ligt tegenwoordig grotendeels bij de praktijkondersteuner, die tijdens de driemaandelijkse consulten goed let op de glucosewaarden. Elk jaar moeten ook andere risicofactoren uit het metabole spectrum worden gecheckt, want hogere glucosewaarden is een symptoom van het metabool syndroom. Maar over de uitslagen en eventuele consequenties krijgen patiënten onvoldoende toelichting. Daardoor ontgaat de patiënt de samenhang tussen hoge glucose, bloeddruk, cholesterol, nierfunctie, gewicht en leefstijl. Dan kun je met medicijnen het topje van de ijsberg behandelen, maar wat onder water blijft, pak je dan onvoldoende aan. Maar dat is juist hard nodig vanwege het risico op harten vaatziekten, die sluipend kunnen ontstaan. Als vereniging raden we met klem aan om een gezonde leefstijl na te streven, omdat je daarmee de risico’s op hart- en vaatziekten vermindert. In de zorgverlening moet hier meer ondersteuning voor komen.’
CARDIOVASCULAIRE RISICO’S BIJ DIABETES
Mensen met diabetes hebben twee tot vier keer zoveel kans op hart- en vaatziekten als mensen zonder diabetes. Van alle mensen met diabetes (type 1 en type 2) krijgt 10 tot 43 procent hart- en vaatziekten. Bovendien zijn hart- en vaatziekten de belangrijkste oorzaak van mortaliteit bij mensen met diabetes. Uiteindelijk wordt 10 procent van de sterfgevallen bij hart- en vaatziekten veroorzaakt door diabetes.1
THERAPIETROUW VERGROTEN
De Diabetesvereniging is betrokken bij de ontwikkeling van de module leefstijl binnen de NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2, waarin leefstijl een meer prominente rol krijgt. Daarbij helpt een goede uitleg over diabetes volgens Barents om te motiveren de leefstijl aan te passen. ‘Anders vraagt de patiënt zich af waarom hij moet afvallen: “Mijn bloedsuikers zijn met dat pilletje toch goed?” Juist als je weet dat diabetes gepaard gaat met cardiovasculaire risico’s en bijvoorbeeld neuropathie of retinopathie, en je hier zelf iets aan kunt doen, ben je eerder geneigd om de gezonde leefstijl wel vol te houden. Wij merken dat mensen met diabetes type 2 onvoldoende goede uitleg krijgen over hun ziekte, waaronder de vergrote kans op hart- en vaatziekten.’ Uit de focusgroepsgesprekken van de Diabetesvereniging blijkt dat medicatie daarnaast een heikel punt is, waaronder therapietrouw. ‘Veel mensen stoppen bijvoorbeeld met statines, omdat ze hiervan klachten krijgen. Mensen vertellen dat daar soms niet eens naar wordt gevraagd. Of dat ze niks anders krijgen voorgeschreven om hun cholesterol te verlagen’, aldus Barents. ‘Ook zou het goed zijn als er meer tijd genomen wordt om te checken of patiënten de voorschriften wel begrijpen. Vaak blijkt dat “twee keer per dag een pil” anders wordt geïnterpreteerd dan bedoeld. Sommige patiënten vinden het ingewikkeld of zijn niet leesvaardig. Zorg daarom dat je zeker weet dat medicijnen goed worden ingenomen.’
Geschreven door: Fenneke van der Aa
Referentie
Bron: Diabetesfonds (www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/diabetes-in-het-algemeen/diabetes-in-cijfers)