De belangrijkste wijziging van de gedeeltelijk herziene NHG-Standaard Diabetes Mellitus type 2 in november 2021, is de toevoeging van een medicamenteus stappenplan voor patiënten met een zeer hoog risico op hart- en vaatziekten.[1] Om dit stappenplan goed te kunnen toepassen is inzicht in welke patiënt een zeer hoog risico loopt essentieel. Hoe herken je nu de cardiovasculaire (CV) risico’s in de dagelijkse huisartsenpraktijk? In dit artikel legt huisarts Sebastiaan van Beek van huisartsenpraktijk Wateringse Veld in ’s-Gravenhage uit hoe dit risico wordt vastgesteld.
Welke patiënten lopen een zeer hoog risico?
Nu preventie van CV-events bij de behandeling van patiënten met diabetes mellitus type 2 (DM2) een belangrijke rol is gaan spelen, wordt ook het inzicht in de CV-risico’s steeds belangrijker. De herziene richtlijn is er duidelijk over welke patiënten een zeer hoog risico lopen. Dat zijn:
- de patiënten met eerder doorgemaakte hart- en vaatziekten, zoals acuut coronair syndroom (ACS), angina pectoris, coronaire revascularisatie of een beroerte;
- de patiënten met chronische nierschade met een matig tot sterk verhoogd CV-risico;
- de patiënten met hartfalen (HF).1
Uit studies gedaan in Nederland blijkt dat het hier gaat om tenminste 25% van alle patiënten met Diabetes Mellitus type 2. Dit is de groep die al eerder een hart- en vaatziekte doormaakte, maar dat is nog zonder andere zeerhoogrisicopatienten met nierschade of hartfalen.
Hoewel deze opsomming niets aan duidelijkheid overlaat, is het niet altijd direct aan patiënten af te zien dat ze in deze categorie vallen, stelt van Beek. “Afgaande op de risicofactoren die er zijn voor zeerhoogrisicopatiënten, denk ik dat er behoorlijk wat mensen in de hoogrisicogroep vallen, ook al zien ze er gezond uit. Mensen met chronische nierschade zien er bijvoorbeeld vaak niet ziek uit en hebben doorgaans geen uitgebreide medicatielijst. In tegenstelling tot mensen met uitgebreide cardiale geschiedenis waarin myocardinfarct (MI), stents en bypasses vermeld staan en die daardoor makkelijker te herkennen zijn.”
Blik in het dossier
De beste manier om het risico van de patiënt in beeld te brengen is aan de hand van het dossier van de patiënt. “Het herkennen van zeerhoogrisicopatiënten vergt een zorgvuldige blik in het dossier”, aldus van Beek. “Dat maakt het ook wel weer makkelijk. Het voordeel hiervan is onder meer dat je de patiënt er geen vragen over hoeft te stellen, het staat er allemaal al.” Tijdens de periodieke diabetescontrole wordt het dossier bekeken; dat is het moment waarop een zeer hoog risico – als dat nog niet was gebeurd – wordt vastgesteld”, aldus van Beek.
Referenties
- Nederlands Huisartsengenootschap. NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2, gepubliceerd in september 2018, herzien in november 2021. Beschikbaar via https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/diabetes-mellitus-type-2#volledige-tekst-inleiding.
- Serné E. Op weg naar een persoonsgerichte diabeteszorg. NTvG. 2019;163:D3494.
Aanbevolen voor jou
Richtlijn diabetes in de praktijk; verzameling artikelen, nascholingen en materialen.