Cardiovasculair risico bij diabetes
Een paar schrikbarende feiten: van de patiënten met diabetes mellitus type 2 (DM2), heeft bijna een derde last van hart- en vaatziekten.1 Bijna de helft van de DM2-patiënten overlijdt uiteindelijk hieraan, waarmee hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak zijn bij DM2-patiënten.1 Het voorkómen van hart- en vaatziekten bij patiënten met diabetes is dan ook als belangrijk doel opgenomen in de in september 2019 gepubliceerde nieuwe richtlijn van de ESC.2Het verschijnen van deze richtlijn is een mooie aanleiding om op MedClass.nl aandacht te besteden aan cardiovasculaire risicofactoren bij DM2. Dit doen we door middel van een serie artikelen, waarvan dit het eerste is. In dit artikel gaan we in op de impact van cardiovasculaire complicaties op DM2-patiënten.
Je vraagt je misschien af hoe het komt dat hart- en vaatziekten en DM2 zo met elkaar verbonden zijn. Maar zoals hierboven al te lezen is, is bij een groot deel van de DM2-patiënten sprake van cardiovasculaire complicaties (bijvoorbeeld coronair vaatlijden, hartfalen, cerebrovasculaire accidenten, perifeer vaatlijden) of overlijdt een groot deel van de patiënten als gevolg van een van deze aandoeningen.3 Dit komt omdat patiënten met DM2 vaker last hebben van overgewicht, een verstoorde vetstofwisseling en chronische ontstekingen. Dit alles heeft zijn invloed op de bloedvaten, waardoor deze beschadigen of verkalken, wat een hoger risico op cardiovasculaire complicaties geeft.
Uit onderzoek blijkt dat het hebben van DM2 voor bijna een verdubbeling van het risico op cardiovasculaire complicaties zorgt.3 Dit is geen rooskleurig plaatje. Wanneer je daarbij in aanmerking neemt dat in Nederland bijna 1,2 miljoen mensen diabetes heeft (waarvan ruim 90% type 2) en dit tot 2030 nog met 30% zal toenemen, dan blijkt wel dat dit een probleem is dat aandacht verdient.4,5 Een onlangs gepubliceerd Amerikaans onderzoek liet zien dat het voorkomen van diabetes bij patiënten met een hoog risico op cardiovasculaire complicaties, de mortaliteit onder deze patiënten kan verlagen. Ook kan het overlijden als gevolg van diabetes verminderd worden door cardiovasculair risicomanagement op te nemen in de behandeling.6
De aan diabetes gerelateerde mortaliteit is de laatste jaren afgenomen ten opzichte van bijvoorbeeld de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw. Europese studies laten echter ook zien dat de mortaliteit onder patiënten met diabetes nog steeds verhoogd is, ondanks verbeteringen in cardiovasculair risicomanagement.7-9 Het cardiovasculaire risico bij diabetes blijft daarom een belangrijk punt van aandacht. Ook de nieuwe ESC-richtlijn springt hierop in. In deze richtlijn wordt de laatste stand van zaken rond dit probleem besproken en wordt ingegaan op hoe diabetes en hart- en vaatziekten voorkomen kunnen worden, evenals op hoe het effect van diabetes op hart en vaten te managen. In het volgende artikel in deze reeks over cardiovasculaire risicofactoren bij diabetes zullen we de focus dan ook meer richten op de richtlijn zelf. Hoe is deze tot stand gekomen en wat zijn de belangrijkste verschillen met de oude richtlijn. In het laatste artikel zullen we ons meer richten op de patiënt. Hoe kan ontschotting van de zorg plaatsvinden en de zorg voor de patiënt met diabetes en hart- en vaatziekten geoptimaliseerd worden?
Stay tuned!
Referenties
1. Einarson TR, Acs A, Ludwig C, et al. Prevalence of cardiovascular disease in type 2 diabetes: a systematic literature review of scientific evidence from across the world in 2007-2017. Cardiovasc Diabetol. 2018 Jun 8;17(1):83. doi: 10.1186/s12933-018-0728-6.
2. Cosentino F, Grant PJ, Aboyans V, et al. 2019 ESC Guidelines on diabetes, pre-diabetes, and cardiovascular diseases developed in collaboration with the EASD. Eur Heart J. 2019 Aug 31. pii: ehz486. doi: 10.1093/eurheartj/ehz486.
3. Emerging Risk Factors Collaboration, Sarwar N, Gao P, et al. Diabetes mellitus, fasting blood glucose concentration, and risk of vascular disease: a collaborative meta-analysis of 102 prospective studies. Lancet 2010;375(9733):2215–2222.
4. https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/diabetes-mellitus/cijfers-context/huidige-situatie#node-niet-gediagnostiseerde-diabetespatiënten-0. Geraadpleegd oktober 2019.
5. https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/diabetes-mellitus/cijfers-context/trends#node-toekomst-prevalentie-diabetes. Geraadpleegd oktober 2019.
6. Raghavan S, Vassy JL, Ho YL, et al. Diabetes Mellitus-Related All-Cause and Cardiovascular Mortality in a National Cohort of Adults. J Am Heart Assoc. 2019 Feb 19;8(4):e011295. doi: 10.1161/JAHA.118.011295.
7. Taylor KS, Heneghan CJ, Farmer AJ, et al. All-cause and cardiovascular mortality in middle-aged people with type 2 diabetes compared with people without diabetes in a large U.K. primary care database. Diabetes Care 2013;36:2366-2371.
8. Jansson SP, Andersson DK, Svardsudd K. Mortality trends in subjects with and without diabetes during 33 years of follow‐up. Diabetes Care. 2010;33:551–556.
9. Dale AC, Vatten LJ, Nilsen TI, et al. Secular decline in mortality from coronary heart disease in adults with diabetes mellitus: cohort study. BMJ. 2008;337:a236.
